Chuyển đổi số (Digital Transformation, viết tắt là DX) có nghĩa là ứng dụng công nghệ thông tin (IT) để cải thiện cuộc sống của chúng ta trên mọi phương diện theo hướng tích cực.
Mục tiêu của chuyển đổi số là giúp các doanh nghiệp thích nghi với sự thay đổi nhanh chóng của môi trường kinh doanh, sử dụng dữ liệu và công nghệ số để đổi mới sản phẩm, dịch vụ, và mô hình kinh doanh dựa trên nhu cầu của khách hàng và xã hội nhằm thiết lập lợi thế cạnh tranh, nâng cao hiệu quả kinh doanh một cách tối ưu nhất.
Chuyển đổi số trong ngành xây dựng là quá trình sử dụng các phần mềm, công cụ kỹ thuật số để tối ưu hóa, cải thiện và quản lý tất cả các khía cạnh doanh nghiệp Xây dựng từ thiết kế đến thi công và quản lý, vận hành và bảo trì dự án.
Ngành xây dựng đặt ra những thách thức đặc biệt khi phải đối mặt với tình trạng dân số già đi và sự khan hiếm lao động có tay nghề cao. Ngoài ra, vấn đề quan trọng khác đối diện với toàn bộ ngành là cần phải vượt qua hình ảnh tiêu cực về ngành, được mô tả bằng thuật ngữ "3K" (vất vả, bụi bặm, nguy hiểm) để hấp dẫn và thu hút các lao động trẻ. Điều này cũng đặt ra yêu cầu đặc biệt trong việc cải thiện điều kiện làm việc và hình ảnh của ngành.
Thực tế, trong lĩnh vực xây dựng thường hiếm khi có một công ty duy nhất có thể thực hiện toàn bộ quá trình từ thiết kế, lập kế hoạch, xây dựng đến bảo trì. Thay vào đó, nhiều công ty ký hợp đồng với các đối tác chuyên nghiệp có công nghệ chuyên sâu trong từng giai đoạn. Sự đa dạng này trong quá trình làm việc tạo ra một thách thức về việc quản lý thông tin, đặt ra câu hỏi về việc làm thế nào và ở đâu có thể kiểm soát được thông tin cần thiết khi cần và sự phối hợp hiệu quả giữa các bên liên quan trong dự án xây dựng.
Các dự án xây dựng đều mang những đặc thù riêng, tạo ra thách thức trong việc triển khai công nghệ một cách đồng nhất. Do đó, doanh nghiệp cần tùy chỉnh công nghệ cho phù hợp với mỗi dự án cụ thể. Điều này gây ra chi phí cao và khó khăn trong quá trình áp dụng công nghệ.
Ngành xây dựng đối mặt với tỷ lệ nghỉ việc cao trong công nhân. Điều này, cùng với trình độ công nghệ hạn chế của người lao động, tạo nên thách thức trong việc áp dụng công nghệ. Hơn nữa, sự thay đổi nhân sự thường xuyên cũng làm tăng khó khăn trong việc đào tạo và triển khai công nghệ.
Dựa trên "Báo cáo thường niên Chuyển đổi số doanh nghiệp 2021", 60,1% doanh nghiệp gặp rào cản về chi phí đầu tư trong việc triển khai và duy trì giải pháp số.
Đối với ngành xây dựng, việc chuyển đổi số đòi hỏi đầu tư lớn vào thiết bị và phần mềm, cũng như đào tạo, gây gián đoạn sản xuất và không mang lại kết quả ngay lập tức.
Ngành xây dựng gặp khó khăn trong chuyển đổi số do thiếu giải pháp toàn diện. Doanh nghiệp cần giải quyết nhiều vấn đề từ quản lý tiến độ, tài chính, vật liệu, chất lượng đến công việc hành chính. Sự thiếu vắng các nền tảng công nghệ toàn diện trên thị trường khiến việc quản lý trở nên phức tạp và dữ liệu bị phân mảnh.
Phần lớn các công ty xây dựng vẫn theo đuổi phương thức làm việc truyền thống. Điều này dẫn đến sự ngần ngại trong việc học hỏi, thích nghi và chấp nhận rủi ro đối với công nghệ và phương pháp làm việc mới.
Tìm hiểu thêm: Lộ trình BIM và ứng dụng BIM trong xây dựng
Công nghệ Thông tin và Truyền thông (ICT) đóng một vai trò quan trọng trong quá trình Chuyển đổi Số (DX) trong lĩnh vực xây dựng. ICT xây dựng liên quan đến việc sử dụng các công cụ và dữ liệu qua mạng truyền thông để tối ưu hóa quá trình xây dựng, đặc biệt là trong giai đoạn thi công. Các hệ thống ICT đã và đang được triển khai rộng rãi, bao gồm cả sự tích hợp của Công nghệ Thông tin (IT) và Công nghệ Truyền thông (ICT) để chuyển giao kỹ thuật.
Cụ thể, có nhiều ứng dụng của ICT trong xây dựng, bao gồm sử dụng drone, tự động hóa và hỗ trợ điều khiển máy móc xây dựng, kiểm soát robot, và tích hợp dữ liệu thực tế với dữ liệu Mô hình Thông tin Xây dựng/Quản lý Thông tin Xây dựng (BIM/CIM).
Internet of Things (IoT) hay Mạng lưới các vật thể kết nối Internet, đóng vai trò quan trọng trong quá trình Chuyển đổi Số xây dựng. IoT có các ứng dụng như truyền dữ liệu 3D từ drone qua mạng 5G hoặc tự động hóa máy móc xây dựng thông qua các thiết bị như PC, Tablet, điện thoại thông minh. Sự kết hợp của ICT và IoT mang lại những tiện ích đáng kể trong việc cải thiện hiệu suất và quản lý thông tin trong ngành xây dựng.
Một số ví dụ cụ thể về ứng dụng ICT trong xây dựng bao gồm: sử dụng drone, tự động hóa và hỗ trợ điều khiển máy móc xây dựng, kiểm soát robot, và tích hợp dữ liệu thực tế với dữ liệu BIM/CIM.
Robot và máy bay không người lái đã trở thành một xu hướng thay thế nhân công trong ngành xây dựng. Các loại robot này, từ robot làm sạch, vận chuyển đến robot hỗ trợ xây dựng, đều đang được tích hợp vào quy trình công việc.
Máy bay không người lái cung cấp dữ liệu 3D từ trên cao, giúp ước tính lượng vật liệu cần vận chuyển và kiểm soát hiệu quả, hạn chế lượng khí thải CO2. Nói một cách đơn giản, đó là phương pháp thực hiện quét ba chiều toàn bộ công trường từ trên cao. Dữ liệu được biểu thị dưới dạng giá trị tọa độ đám mây điểm và có thể được sử dụng để thiết kế dưới dạng dữ liệu 3D.
Với dữ liệu địa hình 3D, khối lượng đất, cát cần vận chuyển có thể được tính toán bằng máy tính, giúp ước tính nhanh chóng và chính xác số chuyến đi khứ hồi mà xe tải cần vận chuyển. Điều này ngăn chặn việc chuẩn bị quá mức và ước tính quá mức, từ đó góp phần giảm lượng khí thải CO2.
Digital Twins là một công nghệ giúp tạo ra một môi trường ảo giống hệt như thực tế, dựa trên dữ liệu thu thập từ môi trường thực tế. Nó giúp tái tạo sự kiện và quy trình thực tế trong không gian ảo, giúp mô phỏng những gì sẽ xảy ra trong tương lai. Sự linh hoạt của Digital Twins cho phép kiểm soát và điều chỉnh tiến độ xây dựng một cách chính xác.
Để giải thích rõ hơn, hãy xem xét một ví dụ cụ thể: Khi bạn xây dựng một tòa nhà và sử dụng Digital Twins, điều này có nghĩa là bạn tạo ra một bản sao kỹ thuật số của tòa nhà đó trong không gian ảo, sử dụng dữ liệu thu thập từ thực tế.
Khi công trình bắt đầu, bạn có thể thực hiện các bước lập kế hoạch, thực hiện công việc, kiểm tra tiến độ, điều chỉnh theo cần thiết và phản ánh mọi sự thay đổi, mọi vấn đề ngay tại "bản sao" kỹ thuật số trong không gian ảo. Thay vì chỉ dựa vào kế hoạch ban đầu, Digital Twin cho phép bạn linh hoạt thay đổi một số yếu tố trong quá trình xây dựng để đảm bảo rằng công trình vẫn tuân thủ và đáp ứng các yêu cầu.
Khi có thay đổi nào đó, ví dụ như thay đổi thiết kế hoặc điều chỉnh lịch trình, Digital Twins giúp theo dõi mọi sự biến động và quản lý hiệu quả nhằm đảm bảo rằng công trình vẫn tiến triển một cách mượt mà và đáp ứng các mục tiêu đề ra ban đầu. Như vậy, Digital Twins đóng vai trò quan trọng trong việc tối ưu hóa quản lý và kiểm soát quá trình xây dựng.
BIM/CIM (Building Information Modeling/ Construction Information Management) giúp "trực quan hóa và chia sẻ thông tin liền mạch" trong thời gian thực, mở ra một hệ thống kết nối thông tin vòng đời trong hoạt động xây dựng.
Luồng công việc xây dựng cơ bản là một vòng đời bao gồm lập kế hoạch, thiết kế cơ bản, thiết kế triển khai chi tiết, xây dựng và quản lý bảo trì, nhưng luồng công việc này hầu như không bao giờ được thực hiện bởi một công ty duy nhất. Khi quy mô của dự án tăng lên, chắc chắn nó sẽ được kết hợp với nhiều công ty liên quan đến xây dựng. Bằng cách áp dụng vận hành BIM/CIM sẽ giúp tạo ra một hệ thống kết nối thông tin vòng đời trong hoạt động xây dựng và cho phép những người cần thiết kiểm tra nó được gọi là "trực quan hóa và chia sẻ thông tin liền mạch" tức thì, mọi lúc mọi nơi.
Sự mở rộng của BIM đang đưa ngành xây dựng từ việc sử dụng bản vẽ 2D truyền thống sang thiết kế mô hình 3D. Trước khi BIM trở nên phổ biến, ngành xây dựng chủ yếu tập trung vào thiết kế 2D, biểu diễn thông tin trên bản vẽ phẳng. Thiết kế 3D thường chỉ là một công cụ hỗ trợ để giúp khách hàng hiểu rõ hơn về dự án, thường chỉ trong giai đoạn thiết kế.
Việc sử dụng mô hình 3D giúp cải thiện hệ thống quản lý và tương tác giữa các yếu tố khác nhau của dự án. Thay vì dựa vào giả định và thông tin ở cấp độ 2D, mô hình 3D cung cấp một cơ sở dữ liệu trực quan và chi tiết, giúp tất cả các bên liên quan nắm rõ hơn về cấu trúc, vật liệu và quy trình làm việc.
Điều này giúp tăng cường sự hiểu biết và sự đồng thuận giữa các đối tác trong dự án và giảm thiểu rủi ro do hiểu lầm hoặc thiếu sót thông tin. Đồng thời, sự chuyển đổi này đóng vai trò quan trọng trong quá trình Digital Transformation (DX) của ngành xây dựng, đánh dấu bước tiến và hiện đại hóa trong quản lý và thực hiện các dự án xây dựng.
Tìm hiểu thêm: Các cấp độ BIM hiện nay
Việc kết hợp các giải pháp Công Nghệ Thông Tin và Truyền Thông với các công cụ khác như BIM/CIM là quan trọng để tối ưu hóa quy trình xây dựng. Nhưng trong bối cảnh giảm sút lao động kỹ năng, đặc biệt là lực lượng lao động trẻ trong ngành xây dựng, để thực hiện DX, đòi hỏi cần có đội ngũ chuyên gia IT có kiến thức chuyên môn sâu về xây dựng.
Tại BIMCAD Vietnam, chúng tôi sẽ đề xuất các giải pháp tối ưu và toàn diện, từ xây dựng hệ thống đến vận hành, nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp đạt mục tiêu DX trong ngành xây dựng bằng việc cung cấp các dịch vụ như:
Chuyển đổi số trong ngành xây dựng không chỉ liên quan đến việc áp dụng công nghệ mới, mà còn đòi hỏi sự thay đổi trong cách thức làm việc và quản lý.
Nếu bạn đang tìm kiếm những giải pháp chuyển đổi số trong xây dựng toàn diện với chi phí tối ưu, hãy đăng ký để đội ngũ chuyên gia của BIMCAD Vietnam tư vấn và hỗ trợ hoàn toàn miễn phí.
Chúng tôi cam kết đồng hành mạnh mẽ cùng các doanh nghiệp để giải quyết mọi thách thức trong lĩnh vực xây dựng bằng các giải pháp IT thông minh và nhanh chóng nhất.
Bạn đang gặp khó khăn trong việc triển khai BIM, REVIT, CDE, hay bất kỳ khía cạnh công nghệ và kỹ thuật liên quan đến BIM cho dự án của mình?
Đừng lo lắng, BIMCAD Vietnam luôn sẵn sàng đồng hành cùng bạn!
