Dữ liệu không gian địa lý là bất kỳ thông tin nào được liên kết với một vị trí cụ thể trên Trái đất. Đó có thể là vị trí của một tòa nhà, một con đường, một điểm ô nhiễm, hay bất kỳ đối tượng nào khác. Dữ liệu này không chỉ bao gồm tọa độ địa lý mà còn có thể chứa các thông tin bổ sung như diện tích, loại đất, dân số, và nhiều hơn nữa. Nhờ có dữ liệu không gian địa lý, chúng ta có thể hiểu rõ hơn về thế giới xung quanh, từ đó đưa ra những quyết định thông minh hơn trong cuộc sống.
Tìm hiểu thêm: Hệ Thống Thông Tin Không Gian Địa Lý - GIS (Phần 1)
Để biến những ý tưởng đó thành hiện thực, điều đầu tiên cần làm là cung cấp cho GIS một nguồn dữ liệu phong phú – đó chính là dữ liệu không gian địa lý. Theo cách hiểu đơn giản, dữ liệu không gian địa lý là bất kỳ thông tin nào được gắn với một vị trí cụ thể trên Trái đất.
Ví dụ: Vị trí của một tòa nhà, một con đường, hay một điểm ô nhiễm. Dữ liệu này không chỉ bao gồm tọa độ mà còn có thể chứa các thông tin bổ sung như diện tích, loại đất, dân số…
Hiện nay có rất nhiều nguồn dữ liệu không gian địa lý mở và miễn phí, cung cấp một kho tàng thông tin khổng lồ cho các nhà nghiên cứu, nhà quy hoạch và những người yêu thích địa lý. Một số nguồn dữ liệu nổi bật bao gồm Natural Earth Data, ESRI Open Data, USGS Earth Explorer, OpenStreetMap và NASA's SocioEconomic Data and Applications Center (SEDAC).
Tìm hiểu thêm: Natural Earth Data
Đây là kho tàng dữ liệu đồ sộ cho bất kỳ ai mong muốn tìm hiểu về dữ liệu không gian địa ký. Với hàng triệu dữ liệu về địa hình, khí hậu, dân số,... được cập nhật thường xuyên, Natural Earth Data là nguồn tài nguyên quý giá cho các nhà nghiên cứu, nhà quy hoạch và những người yêu thích tạo bản đồ. Đặc biệt, giấy phép mở của bộ dữ liệu này cho phép bạn tự do sáng tạo và chia sẻ những sản phẩm của mình.
Tìm hiểu thêm: ESRI Open Data
Với hơn 67.000 bộ dữ liệu, ESRI Open Data cung cấp một nguồn thông tin vô tận cho các nhà nghiên cứu, nhà quy hoạch và những người yêu thích địa lý. Từ dữ liệu vệ tinh đến dữ liệu dân số, bạn đều có thể tìm thấy tại đây. Giao diện trực quan và dễ sử dụng giúp bạn nhanh chóng tìm kiếm và tải về dữ liệu cần thiết.
Hệ thống này được quản lý và vận hành bởi hãng phần mềm thương mại GIS lớn nhất thế giới và có bộ dữ liệu mở từ hơn 4.092 tổ chức trên toàn cầu.
Tìm hiểu thêm: USGS Earth Explorer
Với giao diện trực quan và thân thiện, Earth Explorer cho phép người dùng dễ dàng tìm kiếm và tải về hàng triệu ảnh vệ tinh từ khắp nơi trên thế giới. Từ các vệ tinh Landsat nổi tiếng đến các vệ tinh Sentinel hiện đại của châu Âu, Earth Explorer cung cấp một kho tàng dữ liệu phong phú với độ phân giải cao và chất lượng tốt.
Không chỉ dừng lại ở việc cung cấp dữ liệu, Earth Explorer còn hỗ trợ người dùng thực hiện các phân tích cơ bản như tính toán chỉ số thực vật, đo đạc diện tích, và tạo bản đồ. Với Earth Explorer, người dùng có thể khám phá những thay đổi của môi trường, theo dõi các hiện tượng tự nhiên, và xây dựng các mô hình dự báo.
Tìm hiểu thêm: OpenStreetMap
Được xây dựng và duy trì bởi một cộng đồng người dùng đông đảo trên toàn cầu, OpenStreetMap cung cấp một nguồn dữ liệu địa lý mở, chi tiết và liên tục được cập nhật.
Với OpenStreetMap, người dùng có thể truy cập vào một lượng lớn dữ liệu về đường phố, tòa nhà, địa điểm công cộng, và nhiều hơn nữa. Dữ liệu này được mã hóa dưới dạng vector, cho phép người dùng thực hiện các phân tích không gian một cách chính xác và hiệu quả. Đặc biệt, OpenStreetMap rất mạnh mẽ trong việc mô tả các chi tiết đô thị, các tuyến đường đi bộ và xe đạp, cũng như các địa điểm quan tâm như nhà hàng, quán cà phê, và các điểm du lịch.
Tìm hiểu thêm: SEDAC
NASA's SocioEconomic Data Applications Center (SEDAC) là một kho tàng dữ liệu về tương tác giữa con người và môi trường, cung cấp một lượng lớn dữ liệu đại khối về các biến số xã hội - kinh tế trên quy mô toàn cầu. Với độ bao phủ đa dạng các chủ đề, từ nông nghiệp và khí hậu đến sức khỏe và đô thị hóa, SEDAC là một nguồn tài nguyên quý giá cho các nhà nghiên cứu, hoạch định chính sách và các tổ chức phi chính phủ.
Dữ liệu của SEDAC có thể được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau, từ đánh giá tác động của biến đổi khí hậu đến lập kế hoạch phát triển đô thị bền vững.
Ví dụ: Các nhà nghiên cứu có thể sử dụng dữ liệu về dân số, thu nhập và sử dụng đất để xây dựng các mô hình dự báo về tăng trưởng đô thị và nhu cầu về các dịch vụ công. Các nhà hoạch định chính sách có thể sử dụng dữ liệu về thiên tai và rủi ro để lập kế hoạch ứng phó và giảm thiểu rủi ro.
Bản đồ là một công cụ trực quan mạnh mẽ, giúp chúng ta khám phá mối liên hệ giữa dữ liệu và không gian địa lý một cách trực quan. Việc thể hiện dữ liệu trên bản đồ giúp chúng ta hình dung rõ hơn về thông tin, biến những con số khô khan trở nên sống động và dễ hiểu hơn.
Đại dịch COVID-19 năm 2020 đã cho thấy sức mạnh của bản đồ trong việc trực quan hóa sự lây lan của dịch bệnh. Nhờ các bản đồ cập nhật thường xuyên, chúng ta có thể dễ dàng nắm bắt tình hình dịch bệnh tại các khu vực khác nhau trên thế giới. Các tổ chức học thuật và truyền thông đã tận dụng bản đồ như một công cụ đắc lực để minh họa quy mô và tốc độ lây lan của virus Corona mới, giúp công chúng hiểu rõ hơn về tình hình dịch bệnh.
Dữ liệu đóng vai trò quan trọng trong việc đưa ra quyết định kinh doanh. Bằng cách phân tích đa dạng các dữ liệu thị trường, doanh nghiệp có thể xác định được các khu vực có khả năng mang lại lợi nhuận cao nhất.
Việc lựa chọn địa điểm phù hợp để khai thác năng lượng tự nhiên đã trở thành một vấn đề cấp bách trong bối cảnh biến đổi khí hậu toàn cầu. Nhờ sự phát triển của công nghệ địa không gian và các công cụ phân tích dữ liệu hiện đại, chúng ta có thể đánh giá chính xác tiềm năng năng lượng tại các địa điểm khác nhau, từ đó đưa ra quyết định đầu tư hiệu quả và bền vững.
Công nghệ định vị không chỉ giới hạn ở việc tìm đường trong thành phố mà còn đang được mở rộng để phân tích các tuyến đường ở nhiều địa hình khác nhau, từ đó cung cấp những giải pháp tối ưu cho người dùng trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Việc phân tích lượng lớn dữ liệu về giao thông, địa hình và thời tiết giúp các hệ thống định vị như Google Maps ngày càng trở nên thông minh và hữu ích hơn.
Dữ liệu GIS, với tính đa dạng và phong phú của nó, là nền tảng vững chắc cho việc xây dựng và phát triển các ứng dụng GIS. Từ việc trực quan hóa dữ liệu để hiểu rõ hơn về các vấn đề xã hội, đến việc hỗ trợ ra quyết định trong kinh doanh và quy hoạch, GIS đã chứng minh được vai trò quan trọng của mình. Với sự phát triển không ngừng của công nghệ, GIS hứa hẹn sẽ còn mang đến nhiều ứng dụng mới, mở ra những khả năng vô hạn cho việc nghiên cứu, quản lý và phát triển bền vững.
Bạn đang gặp khó khăn trong việc triển khai BIM cho dự án của mình? Bạn cần hỗ trợ để tối ưu hóa quy trình BIM? Hay bạn muốn nâng cao kiến thức về BIM và các công nghệ liên quan? Đừng lo lắng, BIMCAD Vietnam luôn sẵn sàng đồng hành cùng bạn!
